Απρίλιος 1941: η Αθήνα
παραδίδεται στα γερμανικά στρατεύματα, δύο αυτοκτονίες αφήνουν ένα βαθύ
χνάρι στην ιστορία και μια δολοφονία αναδύεται από το παρελθόν του
Εθνικού Διχασμού: ο πρωθυπουργός Αλ. Κορυζής και η συγγραφέας Π.Σ. Δέλτα
αυτοκτονούν με αφορμή τη γερμανική εισβολή, ενώ η εκτέλεση του Ίωνα
Δραγούμη επανέρχεται στο προσκήνιο με μια ιστορική σύμπτωση…
Αρχές Απριλίου 1941 ξεκίνησε η επιχείρηση «Μαρίτα», η σφοδρότατη επίθεση των Ναζί στη Γιουγκοσλαβία και την Ελλάδα που είχε σχεδιαστεί μήνες πριν, όταν ο Χίτλερ αποφάσισε να στραφεί εναντίον της Ρωσίας. Η κατάληψη της Ελλάδας ήταν απαραίτητη για να εξασφαλιστούν τα νώτα του στρατού του… Το ελληνικό μέτωπο διαλύεται, τα οχυρά παραδίδονται και οι Ναζί αρχίζουν να προελαύνουν στη Βόρεια Ελλάδα.
Στην Κηφισιά, η συγγραφέας Πηνελόπη Δέλτα, 67 ετών και σχεδόν παράλυτη στα άκρα, παρακολουθεί με αγωνία τα γεγονότα από το ραδιόφωνο του δωματίου της, στον πρώτο όροφο της ιστορικής οικίας των Μπενάκη, σημειώνει σε χάρτες την προέλαση των γερμανικών στρατευμάτων και συνεχίζει να γράφει μανιωδώς τα ημερολόγιά της…
Γεννημένη το 1874 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου ήταν το τρίτο παιδί της πολυμελούς οικογένειας του πάμπλουτου ομογενούς εμπόρου, εθνικού ευεργέτη, δημάρχου της Αθήνας και παντοδύναμου υπουργού των Κυβερνήσεων του Βενιζέλου Εμμ. Μπενάκη και της Βιργινίας Χωρέμη. Το 1885 παντρεύτηκε τον Φαναριώτη έμπορο Στέφανο Δέλτα με τον οποίο απέκτησε τρεις κόρες.
Αυτό όμως που σημάδεψε τη ζωή και την πνευματικότητα της Πηνελόπης Δέλτα ήταν ο έρωτας που βίωσε, ως παντρεμένη και μητέρα ήδη τριών κοριτσιών, με τον νεότερό της Ίωνα Δραγούμη. Γνωρίστηκαν το 1905 στην Αλεξάνδρεια, όπου ο Δραγούμης υπηρετούσε ως υποπρόξενος. Εκείνη ήταν 31 ετών και ο Δραγούμης 26. Ένας καθ’ ολοκληρίαν απαγορευμένος έρωτας για την εποχή του. Μια σχέση που, αν και πλατωνική, διήρκεσε τρία ολόκληρα χρόνια ακόμα και εξ αποστάσεως. Θα μεσολαβήσουν δύο απόπειρες αυτοκτονίας της Δέλτα και θα χωρίσουν οριστικά το 1908. Η Δέλτα μαυροφορέθηκε για πάντα. Ο Δραγούμης λίγους μήνες αργότερα θα ξεκινήσει τη σχέση του με την Μαρίκα Κοτοπούλη που θα διαρκέσει έως το τέλος της ζωής του.
Η άγρια και πρωτόγνωρη δολοφονία του, όμως, στα χρόνια του Εθνικού Διχασμού, ήταν αυτή που έδωσε το πραγματικό τέλος στον αόρατο δεσμό που τους ένωνε. Στις 31 Ιουλίου 1920, με αφορμή την απόπειρα δολοφονίας εναντίον του Βενιζέλου στο Παρίσι, ο βουλευτής Ίων Δραγούμης συνελήφθη ως αντιβενιζελικός στους Αμπελοκήπους, σύρθηκε βίαια έξω από το αυτοκίνητό του και δολοφονήθηκε καταμεσίς του δρόμου, στη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας. Γαζώθηκε από σφαίρες, ενώ ακολούθησαν λογχισμοί που αποκόλλησαν σχεδόν το κεφάλι από το σώμα του. Ο βενιζελικός Εμμ. Μπενάκης, πατέρας της Πηνελόπης, ήταν παρών στην έπαυλη του Θων την ώρα της σύλληψης του Δραγούμη και, μάλιστα, θα παραπεμφθεί ως ηθικός αυτουργός της δολοφονίας. Η Πηνελόπη Δέλτα σημειώνει στο ημερολόγιό της: «Ως που ήλθε τέλος ο θάνατος, άγριος και άκαιρος, και μας χώρισε οριστικά, παίρνοντας εκείνον, τον νεότερο, τον εύμορφο, τον αγνό.»
Ο έρωτας Ι. Δραγούμη και Π. Δέλτα υπήρξε ατελέσφορος, αλλά γέννησε τη σπουδαιότερη συγγραφέα παιδικών βιβλίων στην προπολεμική Ελλάδα. Μέσα στο κοσμικό περιβάλλον της ελληνικής παροικίας του Quartier Grec, η Πηνελόπη, νεαρή αστή μητέρα που ήταν «περαστική» από τα ελληνικά γράμματα, είχε μεγαλώσει με ξένες κουβερνάντες και έγραφε στα γαλλικά, απέκτησε εθνική συνείδηση μέσα από τον Ίωνα, άκουσε για τον εκκεντρικό του φίλο Περικλή Γιαννόπουλο, μυήθηκε στον Μακεδονικό Αγώνα, τον αλυτρωτισμό, το γλωσσικό ζήτημα, και, πάνω από όλα, στη δημοτική γλώσσα. Ήταν η πρώτη που έγραψε παιδικά βιβλία με Έλληνες ήρωες που δρουν σε ελληνικό περιβάλλον, αλλά και ιστορικά μυθιστορήματα τοποθετημένα στο Βυζάντιο. Ήδη από το 1909 ξεκίνησε να δημοσιεύει τα έργα της, με το μυθιστόρημα «Για την Πατρίδα», που εκδόθηκε στο Λονδίνο. Ακολούθησε ένα μεγάλο λογοτεχνικό έργο, με πιο αντιπροσωπευτικά τα: «Παραμύθι χωρίς όνομα» (1911), «Ο Καιρός του Βουλγαροκτόνου» (1911), «Ο Τρελαντώνης» (1932), «Τα μυστικά του βάλτου» (1937), «Ο μάγκας» (1937), ενώ άφησε και ολόκληρους τόμους ημερολογίων και αυτοβιογραφικών ενθυμήσεων που εκδόθηκαν πολύ αργότερα από τον θάνατό της.
Φανατική βενιζελική και προσωπική φίλη του Βενιζέλου, ήταν πάντα ένα πολιτικό ον, που δήλωνε «είμαι δημοκράτισσα και Μπενάκισσα». Το 1940, παράλυτη και απομονωμένη στην Κηφισιά, παρακολουθεί τους Γερμανούς να μπαίνουν στο Παρίσι, τους Ιταλούς να βουλιάζουν την «Έλλη», και τον ελληνικό στρατό να καταλαμβάνει τις πόλεις στην Αλβανία. Όταν ξεκίνησε η γερμανική επίθεση στα βόρεια σύνορα της χώρας, στις 6 Απριλίου 1941, σημειώνει στο ημερολόγιό της «Καημένη Ρωμιοσύνη…». Ο γερμανικός στρατός προελαύνει στις πόλεις της βόρειας Ελλάδας: Ξάνθη, Κομοτηνή, Κιλκίς, Φλώρινα, ενώ τα περισσότερα ελληνικά οχυρά παραδίδονται. Στις 9 Απριλίου οι Ναζί μπαίνουν στη Θεσσαλονίκη, και η Δέλτα γράφει «Την πήραν στις 4.00 το πρωί την ανοχύρωτη Θεσσαλονίκη. Μπήκαν μέσα αμαχητί. Αλλά έσπασαν τα μούτρα τους στο Κιλκίς». Ο στρατηγός Τσολάκογλου, διοικητής της στρατιάς Ηπείρου-Μακεδονίας, υπογράφει ανακωχή με τους Γερμανούς και οι Έλληνες στρατιώτες υποχωρούν ιδία ευθύνη από το αλβανικό μέτωπο.
Η Δέλτα συνεχίζει να ακούει ραδιόφωνο και να σημειώνει στο χάρτη την προέλαση των Γερμανών προς το Νότο. Στις 18 Απριλίου η πολιτική κρίση στην Αθήνα κλιμακώνεται και καταλήγει στη δραματική αυτοκτονία του πρωθυπουργού Αλ. Κορυζή, μετά από έντονη συνομιλία με τον βασιλιά Γεώργιο. Έφυγε από το ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία» που συνεδρίαζε το υπουργικό συμβούλιο, πήγε σπίτι του και αυτοκτόνησε με δυο σφαίρες στην καρδιά. Στις 23 Απριλίου βασιλιάς και κυβέρνηση αναχωρούν με αγγλικά πολεμικά πλοία για την Κρήτη.
Στις 25 Απριλίου ο στρατιωτικός διοικητής Αττικής υποστράτηγος Χρ. Καβράκος εκδίδει την τελευταία του διαταγή: «…Εν τη πόλει θα κινούνται μόνον οι περίπολοι ασφαλείας και τάξεως… Η ενεργός αντιαεροπορική άμυνα θα σταματήσει… Δεδομένου ότι η πόλις είναι ανοχύρωτος και ουδεμία θα προβληθή αντίστασις, αξιώ όπως μη ακουσθή, ουδέ εις πυροβολισμός…». Η Δέλτα, μία ημέρα μετά τα εξηκοστά έβδομα γενέθλιά της, έχει πλέον πάρει τις αποφάσεις της: «Αύριο ίσως μπουν στην Αθήνα οι Γερμανοί. Τηλεφώνησε ο αδελφός μου πως είναι ασφαλέστερο να κατεβούμε σπίτι του, γιατί είναι άγνωστο από πού θα μπουν. Του αποκρίθηκα ότι θα μείνουμε σπίτι μας. Είναι ώρα τώρα να μιλάμε για ασφάλεια, όταν η Αθήνα θα έπρεπε να γίνει ολοκαύτωμα και να καταπιεί χιλιάδες Γερμανούς κάτω από τα ερείπια της… Τι δύναμη που σου δίνει η γνώση πως έχεις λίγο θάνατο φυλαγμένο στην τσέπη…».
Την Κυριακή του Θωμά, 27 Απριλίου 1941, οι γερμανικές μοτοσικλέτες περνούν λίγα μέτρα μακριά από το σπίτι της Δέλτα στην Κηφισιά και κατευθύνονται προς το κέντρο. Η Αθήνα είναι μια έρημη πόλη. Στην αρχή ακριβώς της λεωφόρου Κηφισίας -απέναντι από το κτήμα του Θων στους Αμπελοκήπους- στο καφενείο «Παρθενών» του Αν. Γλεντζάκη, περιμένει η ελληνική αντιπροσωπεία παράδοσης της πόλης: Ο υποστράτηγος Καβράκος, ο νομάρχης Αττικοβοιωτίας, οι δήμαρχοι Αθηνών και Πειραιώς. Στα χέρια τους κρατούν μια λευκή σημαία… Περί τις 9.00 το πρωί εμφανίζεται ένα τάγμα μοτοσικλετιστών και σε λίγα λεπτά καταφθάνει με τεθωρακισμένο όχημα ο Γερμανός αντισυνταγματάρχης φον Σέιμπεν. Πάνω σε ένα μαρμάρινο τραπέζι του καφενείου υπογράφεται το πρωτόκολλο παράδοσης της πόλης, τονίζοντας ότι η Αθήνα παραδίδεται ανοχύρωτη και αμαχητί.
Ο εκφωνητής Κ. Σταυρόπουλος εκφωνεί το τελευταίο ελεύθερο μήνυμα του ραδιοφωνικού σταθμού: «Οι Γερμανείς εισβολείς ευρίσκονται εις τα πρόθυρα των Αθηνών… Αδέλφια, κρατήστε καλά μέσα στην ψυχή σας το πνεύμα του μετώπου… Ο εισβολεύς εισέρχεται με όλας τας προφυλάξεις εις την έρημον πόλιν με τα κατάκλειστα σπίτια…».
Η Π.Σ. Δέλτα στην Κηφισιά πρέπει να άκουσε το συγκινησιακά φορτισμένο μήνυμα του σταθμού, ζήτησε ένα ποτήρι νερό, και, σαν έτοιμη από καιρό, έδωσε μια ζωντανή συνέχεια στο έργο της. Αυτοδηλητηριάστηκε με αρσενικό, αλλά, δυστυχώς, δεν πέθανε αμέσως. Ξεψύχησε 5 ημέρες αργότερα, στις 2 Μαΐου 1941, αρνούμενη να φάει και να μιλήσει. Οι τελευταίες της οδηγίες δόθηκαν γραπτώς: «Παιδιά μου, ούτε παπά θέλω ούτε κηδεία. Παραχώστε με σε μια γωνιά του κήπου, αλλά μόνο αφού βεβαιωθείτε ότι δεν ζω πια. Σας φιλώ όλους με αγάπη». Η οικογένειά της σεβάστηκε όλες τις επιθυμίες της. Ετάφη στον κήπο του σπιτιού, παρουσία μόνο του παλιού της φίλου, Αρχιεπισκόπου Χρυσάνθου. Στον τάφο της αναγρφάφηκε μόνο μια λέξη: ΣΙΩΠΗ.
Τραγική ειρωνεία.
Η παράδοση της πόλης έγινε έξω από την έπαυλη του Θων στους Αμπελοκήπους, στο σημείο ακριβώς που είχε συλληφθεί ο Ίων Δραγούμης από το Τάγμα του Γύπαρη πριν από 21 χρόνια. Άραγε, καθώς οι δύο πλευρές υπογράφουν την παράδοση των Αθηνών,
…ακούν στον αέρα το φανατισμένο πλήθος που πριν από 21 χρόνια προπηλάκισε τον Δραγούμη: «Σκοτώστε το σκυλί»;
Καθώς οι χιτλερικοί μοτοσικλετιστές συνεχίζουν επί της Βασιλίσσης Σοφίας (τότε Κηφισίας), μπροστά από το Αρεταίειο Νοσοκομείο
…συναντούν τη μακάβρια πομπή που κατεβαίνει; Ο Ίωνας, με τσακισμένο το ένα του γόνατο από το κτύπημα ενός υποκόπανου, αρχίζει να υποφέρει. Πίσω του ακολουθούν ένας λοχίας και 8 στρατιώτες με τις ξιφολόγχες προτεταμένες.
Οι Ναζί συνεχίζουν την κάθοδό τους προς το κέντρο της πόλης. Λίγο παρακάτω, στη γωνία Β. Σοφίας και Παπαδιαμαντοπούλου, μπρος στα στρατιωτικά λουτρά, είδαν άραγε
…τον Δραγούμη να στήνεται στον τοίχο; Η σφαίρα του λοχία τον βρήκε στο στήθος, τον στριφογύρισε, και οι υπόλοιπες σφαίρες του αποσπάσματος τον χτύπησαν μπρος και πίσω. Το αριστερό του πόδι έκανε μερικές σπασμωδικές κινήσεις και ο λοχίας του έδωσε την τελευταία βολή στο κεφάλι.
Οι Γερμανοί μοτοσικλετιστές αδιαφορούν, τελικά, για αυτά που συνέβησαν στην ίδια ακριβώς πορεία 21 χρόνια πριν. Προσπερνούν, συνεχίζουν και κατευθύνονται στο Σύνταγμα…
thebest.gr
Αρχές Απριλίου 1941 ξεκίνησε η επιχείρηση «Μαρίτα», η σφοδρότατη επίθεση των Ναζί στη Γιουγκοσλαβία και την Ελλάδα που είχε σχεδιαστεί μήνες πριν, όταν ο Χίτλερ αποφάσισε να στραφεί εναντίον της Ρωσίας. Η κατάληψη της Ελλάδας ήταν απαραίτητη για να εξασφαλιστούν τα νώτα του στρατού του… Το ελληνικό μέτωπο διαλύεται, τα οχυρά παραδίδονται και οι Ναζί αρχίζουν να προελαύνουν στη Βόρεια Ελλάδα.
Στην Κηφισιά, η συγγραφέας Πηνελόπη Δέλτα, 67 ετών και σχεδόν παράλυτη στα άκρα, παρακολουθεί με αγωνία τα γεγονότα από το ραδιόφωνο του δωματίου της, στον πρώτο όροφο της ιστορικής οικίας των Μπενάκη, σημειώνει σε χάρτες την προέλαση των γερμανικών στρατευμάτων και συνεχίζει να γράφει μανιωδώς τα ημερολόγιά της…
Γεννημένη το 1874 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου ήταν το τρίτο παιδί της πολυμελούς οικογένειας του πάμπλουτου ομογενούς εμπόρου, εθνικού ευεργέτη, δημάρχου της Αθήνας και παντοδύναμου υπουργού των Κυβερνήσεων του Βενιζέλου Εμμ. Μπενάκη και της Βιργινίας Χωρέμη. Το 1885 παντρεύτηκε τον Φαναριώτη έμπορο Στέφανο Δέλτα με τον οποίο απέκτησε τρεις κόρες.
Η Πηνελόπη και ο αδελφός της Αντώνης στην Αλεξάνδρεια το 1891, η «Πουλουδιά» και ο «Τρελαντώνης» του μυθιστορήματος
Αυτό όμως που σημάδεψε τη ζωή και την πνευματικότητα της Πηνελόπης Δέλτα ήταν ο έρωτας που βίωσε, ως παντρεμένη και μητέρα ήδη τριών κοριτσιών, με τον νεότερό της Ίωνα Δραγούμη. Γνωρίστηκαν το 1905 στην Αλεξάνδρεια, όπου ο Δραγούμης υπηρετούσε ως υποπρόξενος. Εκείνη ήταν 31 ετών και ο Δραγούμης 26. Ένας καθ’ ολοκληρίαν απαγορευμένος έρωτας για την εποχή του. Μια σχέση που, αν και πλατωνική, διήρκεσε τρία ολόκληρα χρόνια ακόμα και εξ αποστάσεως. Θα μεσολαβήσουν δύο απόπειρες αυτοκτονίας της Δέλτα και θα χωρίσουν οριστικά το 1908. Η Δέλτα μαυροφορέθηκε για πάντα. Ο Δραγούμης λίγους μήνες αργότερα θα ξεκινήσει τη σχέση του με την Μαρίκα Κοτοπούλη που θα διαρκέσει έως το τέλος της ζωής του.
Η Πηνελόπη Δέλτα με τις δύο κόρες της το 1897
Η άγρια και πρωτόγνωρη δολοφονία του, όμως, στα χρόνια του Εθνικού Διχασμού, ήταν αυτή που έδωσε το πραγματικό τέλος στον αόρατο δεσμό που τους ένωνε. Στις 31 Ιουλίου 1920, με αφορμή την απόπειρα δολοφονίας εναντίον του Βενιζέλου στο Παρίσι, ο βουλευτής Ίων Δραγούμης συνελήφθη ως αντιβενιζελικός στους Αμπελοκήπους, σύρθηκε βίαια έξω από το αυτοκίνητό του και δολοφονήθηκε καταμεσίς του δρόμου, στη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας. Γαζώθηκε από σφαίρες, ενώ ακολούθησαν λογχισμοί που αποκόλλησαν σχεδόν το κεφάλι από το σώμα του. Ο βενιζελικός Εμμ. Μπενάκης, πατέρας της Πηνελόπης, ήταν παρών στην έπαυλη του Θων την ώρα της σύλληψης του Δραγούμη και, μάλιστα, θα παραπεμφθεί ως ηθικός αυτουργός της δολοφονίας. Η Πηνελόπη Δέλτα σημειώνει στο ημερολόγιό της: «Ως που ήλθε τέλος ο θάνατος, άγριος και άκαιρος, και μας χώρισε οριστικά, παίρνοντας εκείνον, τον νεότερο, τον εύμορφο, τον αγνό.»
Ίων Δραγούμης
Ο έρωτας Ι. Δραγούμη και Π. Δέλτα υπήρξε ατελέσφορος, αλλά γέννησε τη σπουδαιότερη συγγραφέα παιδικών βιβλίων στην προπολεμική Ελλάδα. Μέσα στο κοσμικό περιβάλλον της ελληνικής παροικίας του Quartier Grec, η Πηνελόπη, νεαρή αστή μητέρα που ήταν «περαστική» από τα ελληνικά γράμματα, είχε μεγαλώσει με ξένες κουβερνάντες και έγραφε στα γαλλικά, απέκτησε εθνική συνείδηση μέσα από τον Ίωνα, άκουσε για τον εκκεντρικό του φίλο Περικλή Γιαννόπουλο, μυήθηκε στον Μακεδονικό Αγώνα, τον αλυτρωτισμό, το γλωσσικό ζήτημα, και, πάνω από όλα, στη δημοτική γλώσσα. Ήταν η πρώτη που έγραψε παιδικά βιβλία με Έλληνες ήρωες που δρουν σε ελληνικό περιβάλλον, αλλά και ιστορικά μυθιστορήματα τοποθετημένα στο Βυζάντιο. Ήδη από το 1909 ξεκίνησε να δημοσιεύει τα έργα της, με το μυθιστόρημα «Για την Πατρίδα», που εκδόθηκε στο Λονδίνο. Ακολούθησε ένα μεγάλο λογοτεχνικό έργο, με πιο αντιπροσωπευτικά τα: «Παραμύθι χωρίς όνομα» (1911), «Ο Καιρός του Βουλγαροκτόνου» (1911), «Ο Τρελαντώνης» (1932), «Τα μυστικά του βάλτου» (1937), «Ο μάγκας» (1937), ενώ άφησε και ολόκληρους τόμους ημερολογίων και αυτοβιογραφικών ενθυμήσεων που εκδόθηκαν πολύ αργότερα από τον θάνατό της.
Πηνελόπη Δέλτα
Φανατική βενιζελική και προσωπική φίλη του Βενιζέλου, ήταν πάντα ένα πολιτικό ον, που δήλωνε «είμαι δημοκράτισσα και Μπενάκισσα». Το 1940, παράλυτη και απομονωμένη στην Κηφισιά, παρακολουθεί τους Γερμανούς να μπαίνουν στο Παρίσι, τους Ιταλούς να βουλιάζουν την «Έλλη», και τον ελληνικό στρατό να καταλαμβάνει τις πόλεις στην Αλβανία. Όταν ξεκίνησε η γερμανική επίθεση στα βόρεια σύνορα της χώρας, στις 6 Απριλίου 1941, σημειώνει στο ημερολόγιό της «Καημένη Ρωμιοσύνη…». Ο γερμανικός στρατός προελαύνει στις πόλεις της βόρειας Ελλάδας: Ξάνθη, Κομοτηνή, Κιλκίς, Φλώρινα, ενώ τα περισσότερα ελληνικά οχυρά παραδίδονται. Στις 9 Απριλίου οι Ναζί μπαίνουν στη Θεσσαλονίκη, και η Δέλτα γράφει «Την πήραν στις 4.00 το πρωί την ανοχύρωτη Θεσσαλονίκη. Μπήκαν μέσα αμαχητί. Αλλά έσπασαν τα μούτρα τους στο Κιλκίς». Ο στρατηγός Τσολάκογλου, διοικητής της στρατιάς Ηπείρου-Μακεδονίας, υπογράφει ανακωχή με τους Γερμανούς και οι Έλληνες στρατιώτες υποχωρούν ιδία ευθύνη από το αλβανικό μέτωπο.
Η Δέλτα συνεχίζει να ακούει ραδιόφωνο και να σημειώνει στο χάρτη την προέλαση των Γερμανών προς το Νότο. Στις 18 Απριλίου η πολιτική κρίση στην Αθήνα κλιμακώνεται και καταλήγει στη δραματική αυτοκτονία του πρωθυπουργού Αλ. Κορυζή, μετά από έντονη συνομιλία με τον βασιλιά Γεώργιο. Έφυγε από το ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία» που συνεδρίαζε το υπουργικό συμβούλιο, πήγε σπίτι του και αυτοκτόνησε με δυο σφαίρες στην καρδιά. Στις 23 Απριλίου βασιλιάς και κυβέρνηση αναχωρούν με αγγλικά πολεμικά πλοία για την Κρήτη.
Στις 25 Απριλίου ο στρατιωτικός διοικητής Αττικής υποστράτηγος Χρ. Καβράκος εκδίδει την τελευταία του διαταγή: «…Εν τη πόλει θα κινούνται μόνον οι περίπολοι ασφαλείας και τάξεως… Η ενεργός αντιαεροπορική άμυνα θα σταματήσει… Δεδομένου ότι η πόλις είναι ανοχύρωτος και ουδεμία θα προβληθή αντίστασις, αξιώ όπως μη ακουσθή, ουδέ εις πυροβολισμός…». Η Δέλτα, μία ημέρα μετά τα εξηκοστά έβδομα γενέθλιά της, έχει πλέον πάρει τις αποφάσεις της: «Αύριο ίσως μπουν στην Αθήνα οι Γερμανοί. Τηλεφώνησε ο αδελφός μου πως είναι ασφαλέστερο να κατεβούμε σπίτι του, γιατί είναι άγνωστο από πού θα μπουν. Του αποκρίθηκα ότι θα μείνουμε σπίτι μας. Είναι ώρα τώρα να μιλάμε για ασφάλεια, όταν η Αθήνα θα έπρεπε να γίνει ολοκαύτωμα και να καταπιεί χιλιάδες Γερμανούς κάτω από τα ερείπια της… Τι δύναμη που σου δίνει η γνώση πως έχεις λίγο θάνατο φυλαγμένο στην τσέπη…».
Την Κυριακή του Θωμά, 27 Απριλίου 1941, οι γερμανικές μοτοσικλέτες περνούν λίγα μέτρα μακριά από το σπίτι της Δέλτα στην Κηφισιά και κατευθύνονται προς το κέντρο. Η Αθήνα είναι μια έρημη πόλη. Στην αρχή ακριβώς της λεωφόρου Κηφισίας -απέναντι από το κτήμα του Θων στους Αμπελοκήπους- στο καφενείο «Παρθενών» του Αν. Γλεντζάκη, περιμένει η ελληνική αντιπροσωπεία παράδοσης της πόλης: Ο υποστράτηγος Καβράκος, ο νομάρχης Αττικοβοιωτίας, οι δήμαρχοι Αθηνών και Πειραιώς. Στα χέρια τους κρατούν μια λευκή σημαία… Περί τις 9.00 το πρωί εμφανίζεται ένα τάγμα μοτοσικλετιστών και σε λίγα λεπτά καταφθάνει με τεθωρακισμένο όχημα ο Γερμανός αντισυνταγματάρχης φον Σέιμπεν. Πάνω σε ένα μαρμάρινο τραπέζι του καφενείου υπογράφεται το πρωτόκολλο παράδοσης της πόλης, τονίζοντας ότι η Αθήνα παραδίδεται ανοχύρωτη και αμαχητί.
Ο υποστράτηγος Καβράκος και ο Γερμανός αντισυνταγματάρχης φον Σέιμπεν λίγο πριν την παράδοση των Αθηνών
Ο εκφωνητής Κ. Σταυρόπουλος εκφωνεί το τελευταίο ελεύθερο μήνυμα του ραδιοφωνικού σταθμού: «Οι Γερμανείς εισβολείς ευρίσκονται εις τα πρόθυρα των Αθηνών… Αδέλφια, κρατήστε καλά μέσα στην ψυχή σας το πνεύμα του μετώπου… Ο εισβολεύς εισέρχεται με όλας τας προφυλάξεις εις την έρημον πόλιν με τα κατάκλειστα σπίτια…».
Η Π.Σ. Δέλτα στην Κηφισιά πρέπει να άκουσε το συγκινησιακά φορτισμένο μήνυμα του σταθμού, ζήτησε ένα ποτήρι νερό, και, σαν έτοιμη από καιρό, έδωσε μια ζωντανή συνέχεια στο έργο της. Αυτοδηλητηριάστηκε με αρσενικό, αλλά, δυστυχώς, δεν πέθανε αμέσως. Ξεψύχησε 5 ημέρες αργότερα, στις 2 Μαΐου 1941, αρνούμενη να φάει και να μιλήσει. Οι τελευταίες της οδηγίες δόθηκαν γραπτώς: «Παιδιά μου, ούτε παπά θέλω ούτε κηδεία. Παραχώστε με σε μια γωνιά του κήπου, αλλά μόνο αφού βεβαιωθείτε ότι δεν ζω πια. Σας φιλώ όλους με αγάπη». Η οικογένειά της σεβάστηκε όλες τις επιθυμίες της. Ετάφη στον κήπο του σπιτιού, παρουσία μόνο του παλιού της φίλου, Αρχιεπισκόπου Χρυσάνθου. Στον τάφο της αναγρφάφηκε μόνο μια λέξη: ΣΙΩΠΗ.
Τραγική ειρωνεία.
Η παράδοση της πόλης έγινε έξω από την έπαυλη του Θων στους Αμπελοκήπους, στο σημείο ακριβώς που είχε συλληφθεί ο Ίων Δραγούμης από το Τάγμα του Γύπαρη πριν από 21 χρόνια. Άραγε, καθώς οι δύο πλευρές υπογράφουν την παράδοση των Αθηνών,
…ακούν στον αέρα το φανατισμένο πλήθος που πριν από 21 χρόνια προπηλάκισε τον Δραγούμη: «Σκοτώστε το σκυλί»;
Καθώς οι χιτλερικοί μοτοσικλετιστές συνεχίζουν επί της Βασιλίσσης Σοφίας (τότε Κηφισίας), μπροστά από το Αρεταίειο Νοσοκομείο
…συναντούν τη μακάβρια πομπή που κατεβαίνει; Ο Ίωνας, με τσακισμένο το ένα του γόνατο από το κτύπημα ενός υποκόπανου, αρχίζει να υποφέρει. Πίσω του ακολουθούν ένας λοχίας και 8 στρατιώτες με τις ξιφολόγχες προτεταμένες.
Οι Ναζί συνεχίζουν την κάθοδό τους προς το κέντρο της πόλης. Λίγο παρακάτω, στη γωνία Β. Σοφίας και Παπαδιαμαντοπούλου, μπρος στα στρατιωτικά λουτρά, είδαν άραγε
…τον Δραγούμη να στήνεται στον τοίχο; Η σφαίρα του λοχία τον βρήκε στο στήθος, τον στριφογύρισε, και οι υπόλοιπες σφαίρες του αποσπάσματος τον χτύπησαν μπρος και πίσω. Το αριστερό του πόδι έκανε μερικές σπασμωδικές κινήσεις και ο λοχίας του έδωσε την τελευταία βολή στο κεφάλι.
Οι Γερμανοί μοτοσικλετιστές αδιαφορούν, τελικά, για αυτά που συνέβησαν στην ίδια ακριβώς πορεία 21 χρόνια πριν. Προσπερνούν, συνεχίζουν και κατευθύνονται στο Σύνταγμα…
thebest.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Η επίσκεψη σας στο Θαλαμοφύλακα με τιμά ιδιαίτερως.
Τα μόνα σχόλια που σβήνω είναι οι τρολλιές, οι κουτσουλιές και οι ύβρεις.
Τα υπόλοιπα θα μείνουν για πάντα εδώ, εκτεθειμένα σε κοινή θέα, γι αυτό πριν πατήσετε το κουμπί "Υποβολή", παρακαλώ να ξαναδιαβάσετε αυτό που γράψατε.