Η ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Τι είναι η ανθρώπινη συνείδηση; Πως αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο και τον εαυτό μας; Γιατί συμπεριφερόμαστε με τον τρόπο που συμπεριφερόμαστε; 

Αν και για τους ανθρώπους με πνευματικές ανησυχίες μερικά από τα παρακάτω είναι αυτονόητα, νομίζω ότι οι περισσότεροι από εμάς δεν πολυ ασχολούμαστε με την αντιμετώπιση τέτοιων ερωτημάτων.

Δυστυχώς.




Υπάρχουν πολλές σύγχρονες ψυχολογικές θεωρίες, που προσπαθούν να δώσουν απάντηση στα ερωτήματα αυτά. Μια από αυτές,ο νευρογλωσσικός προγραμματισμός (NLP)  περιγράφει την ανθρώπινη συνείδηση με απλό και κατανοητό τρόπο.

Το NLP  περιγράφει την ανθρώπινη συνείδηση (το "εγώ") σαν μια σειρά από ομόκεντρους κύκλους, οι οποίοι ξεκινούν με κέντρο την πνευματικότητα μας και φτάνουν μέχρι τη συμπεριφορά μας κατα την αλληλεπίδραση μας με το περιβάλλον:

Στον πρώτο κύκλο στο κέντρο, τοποθετείται η πνευματικότητα. Πνευματικότητα είναι η αντιληψη που έχουμε για το ρόλο μας στη ζωή. Ποιοί είμαστε, γιατί γεννηθήκαμε, ποιο είναι το νόημα της ζωής. Επειδή αυτονόητη απάντηση στα ερωτήματα αυτά δεν υπάρχει, οι πνευματικότητα ενδέχεται να διαφέρει πολύ από άτομο σε άτομο. Υπάρχουν άνθρωποι που βλέπουν τη ζωή σαν ένα δώρο, που δεν ξεχνούν ότι είναι θνητοί, που αγαπούν τη ζωή και τους ανθρώπους ακριβώς για το εφήμερο της ζωής, και άνθρωποι που πιστεύουν ότι είναι τόσο καταπληκτικά όντα που τους αξίζει κάθε ανταμοιβή και τιμή και ότι όλοι οι άλλοι είναι κομπάρσοι στην ταινία που λέγεται ζωή και στην οποία οι ίδιοι πρωταγωνιστούν.

Η διαμόρφωση της πνευματικότητας ξεκινά με τη γέννηση, και εξελίσεται αργά καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής.  Σε μεγάλη ηλικία είναι πολύ δύσκολο να αλλάξει η πνευματικότητα ενός ατόμου ξαφνικά. Το άτομο, έχοντας επενδύσει τεράστιο χρόνο στην ανάπτυξη της πνευματικότητας, αμφισβητεί οτιδήποτε έρχεται σε αντίθεση με αυτήν και αρνείται πολλές φορές να δει τις βλάβες στην πνευματικότητα του που τον οδηγούν σε λάθος πεποιθήσεις και παράλογες συμπεριφορές.

Από την πνευματικότητα, του ατόμου, διαμορφώνεται η ταυτότητα. του ατόμου.  Ταυτότητα είναι η υποκειμενική αντίληψη που έχουμε για τον εαυτό μας. Ποιοι νιώθουμε πως είμαστε.

Απο την ταυτότητα, διαμορφώνονται οι πεποιθήσεις, του ατόμου, δηλαδή τα ακράδαντα πιστεύω του. Πεποίθηση είναι π.χ. το ότι πιστεύω ότι ο ήλιος θα ανατείλει από την ανατολή. Πεποίθηση είναι το ότι είμαι άχρηστος. Πεποίθηση είναι το ότι όλοι οι ξένοι είναι εχθρικοί. Πεποίθηση είναι το ότι "όλα τα αφεντικά είναι εκμεταλευτές". Πεποίθηση είναι το ότι "όποιος φύγει από το μαντρί τον τρώει ο λύκος". Πεποίθηση είναι το ότι κανείς δεν νοιάζεται για εμένα. Πεποίθηση είναι το ότι "παρ' ολα αυτά έχω κάποιον ανώτερο σκοπό στη ζωή μου"...

Απο τις πεποιθήσεις προέρχονται οι ικανότητες μας. Αν πιστεύω ότι είμαι νικητής (ταυτότητα) θα αποκτήσω την πεποίθηση ότι μπορώ να νικήσω και θα αναπτύξω τις κατάλληλες ικανότητες. Αν έχω την πεποίθηση ότι όλοι γύρω μου είναι απατεώνες, και την πεποίθηση ότι για να επιβιώσω θα πρέπει να είμαι καλός στην απάτη, θα αναπτύξω ανάλογες ικανότητες. Αν έχω την πεποίθηση ότι είναι καλό να νοιαζόμαστε και βοηθάμε τους αλλους, τότε θα αναπτύξω την ικανότητα να συναισθάνομαι τους άλλους για να μπορώ να ξέρω πως αισθάνονται για να μπορώ να τους βοηθήσω. Οσο πιο ισχυρές οι πεποιθήσεις μας, τόσο πιο ανεπτυγμένες οι ικανότητες μας.

Ανάλογα με τις ικανότητες, προκύπτει η συμπεριφορά των ατόμων προς το περιβάλον...

Ας δούμε δύο παραδείγματα για να δούμε την τεράστια επίδραση της πνευματικότητας στην συμπεροφορά μας.

Παράδειγμα 1ον:  Μεγαλωσα σε περιβάλον όπου όλοι με θεωρούσαν το κέντρο του κόσμου. Οτι ζητούσα το έπαιρνα. Ημουν ο απόλυτος άρχοντας του περιβάλοντος. Ο εγωισμός δεν είναι κακό πράγμα. Ισα ίσα. Που βοηθάει στην ανάπτυξη. Μέσω του ανταγωνισμού. Τι με νοιάζει για τους άλλους; Γεννήθηκα και θα πεθανω μόνος. Θα κατακτήσω τη ζωή. Θα της πιώ το μεδούλι. Θεός; Ποιος θεός; δε βλέπεις τους παπάδες; .... (πνευματικότητα).  Εγώ όμως δεν είμαι σαν τους άλλους... Εγώ είμαι καταπληκτικός τυπος... Κανείς δεν μπορεί να μου αρνηθεί κάτι.... Δε με ξέρετε καλά εμένανε.....(ταυτότητα) Ο κόσμος είναι εδώ και θα τον απολαύσω όσο μπορώ. Δεν μπορώ να αλλάξω τον κόσμο. (πεποιθησεις)  και δικαιούμαι να απολαύσω όσο περισσότερα πράγματα μπορώ. Δεν είμαι ίδιος με τους άλλους. Είμαι καλύτερος. Και δικαιούμαι να απολαύσω περισσότερα. (πεποιθήσεις) Είμαι καλός στα σπορ, τα πάω πολύ καλά με τις γυναίκες, έχω βρεί μια καλή δουλειά (ικανότητες) , ειμαι ωραίος τύπος, εχω χιουμορ (ικανότητες) και τα εχω καλά με όλους (συμπεριφορά).

Παράδειγμα δεύτερον:   Πιστεύω ότι ο κόσμος δε μου ανήκει. Οτι ανήκει στις γενιες που θα έρθουν. (πνευματικότητα). Πιστεύω ότι είμαι ο τυχερός κληρονόμος της ζωής και ότι οφείλω να την προστατεύσω (ταυτότητα) Πιστεύω ότι ολοι οι άνθρωποι έχουν ίσα δικαιώματα σε βασικά αγαθά όπως το νερό και το φαγητό. (πεποίθηση). Νοιώθω την ανάγκη να βοηθάω τους άλλους ανθρώπους για να φτιάξουμε μια καλύτερη ανθρωπότητα (ικανότητα) και το κάνω όπου και όποτε μπορώ (συμπεριφορά).

Η διαμόρφωση των φλοιών της συνείδησης, είναι ταυτόχρονη και αμφίδρομη. Από το περιβάλλον προς την πνευματικότητα, και από την πνευματικότητα προς το περιβάλλον. Οταν το άτομο αντιλαμβάνεται ότι πρέπει να αλλάξει την συμπεριφορά του,   τότε αλλάζει πρώτα τις ικανότητες του, και μετά αν χρειαστεί τις πεποιθήσεις του. Σπανιότατα αλλάζει κάτι πέραν αυτών και συνήθως η αλλαγή περιορίζεται στις ικανότητες.  Η αντίσταση στην αλλαγή από το περιβάλλον προς τα μέσα είναι πολύ ισχυρή.

Το αντίθετο συμβαίνει με την αλλαγή από μέσα προς τα έξω. Οταν δηλαδή αλλάζει ένας εσωτερικός κύκλος, αλλάζουν άμεσα και θεαματικά όλοι οι εξωτεροι του. Οταν αλλάξει η πνευματικότητα μας, αλλάζουν την ίδια στιγμή η ταυτότητα μας, οι πεποιθήσεις μας, οι ικανότητες μας και η συμπεριφορά μας.

Τη γνώση αυτή έχει η τηλεόραση εδώ και χρόνια. και αλλάζει κατ΄ευθείαν την πνευματικότητα μας...

Επαναλαμβάνοντας μας συνεχώς ότι είμαστε μοναδικοί, ότι έχουμε μοναδικές ανάγκες να ικανοποιήσουμε, ότι μας αξίζει το καλύτερο, ότι μια ζωή την έχουμε και πρέπει να την ζήσουμε, μας αλλάζει την πνευματικότητα. Δείχνοντας μας συνεχώς πρότυπα όμορφων, χαμογελαστών, φρεσκοπλυμενων, εγκληματικων, εγωιστικών κτηνών, η τηλεόραση μας εμφυτεύει πεποιθήσεις ότι σημασία έχουμε μόνο εμείς και η προσωπική μας επιβίωση σε βάρος των άλλων, ότι οι άνθρωποι είναι κτήνη που πολεμάνε και σκοτώνουν ο ένας τον άλλο, ότι απαιτείται φύλαξη και αστυνόμευση, ότι έτσι κι αλλιώς ποτέ ο κόσμος δεν ήταν ποτέ δίκαιος, ότι αν δεν υπογράφαμε το μνημόνιο θα καταστρεφόμασταν (πεποιθήσεις) και εμείς, βλέποντας ότι δεν μπορουμε να αλλάξουμε τον κόσμο (πεποίθηση) συνεχίζουμε να δουλεύουμε και να προσπαθούμε να επιβιώσουμε ατομικά (συμπεριφορά με τις ανάλογες ικανότητες). Με τον τροπο αυτό κρατούνται τα πράγματα σε τάξη.

Οταν όμως αλλάξει η πνευματικοτητα, αλλάζουν αμέσως ΟΛΟΙ οι κύκλοι. Αλλαγή στην πνευματικότητα συνεπάγεται αλλαγή στην ταυτότητα, στις πεποιθήσεις,στις ικανότητες και τις συμπεριφορές. Σε περίπτωση που το άτομο αλλάξει πνευματικότητα, η αλλαγή από το κέντρο προς τα έξω είναι αυτόματη και εντυπωσιακή. Ομως για να αλλάξει η πνευματικότητα ενός ατόμου,  θα πρέπει το άτομο αυτό να εκτεθεί σε εμπειρίες συγκλονιστικές που θα το κάνουν να αλλάξει ολόκληρη την κοσμοθεώρηση του και τη στάση του απέναντι στη ζωή. Τέτοιες εμπειρίες μπορεί να είναι ένα ατύχημα που μας φέρνει κοντά στο θάνατο, ή η συναναστροφή με έναν άνθρωπο που μας επηρρεάζει τόσο βαθιά που να αναθεωρήσουμε την πνευματικότητα μας ή η εμπειρία μιας κατάστασης που μας σοκάρει και μας συγκλονίζει.

Ελπίζω ότι τώρα που η κρίση θα αρχίσει να ακουμπάει όλο και περισσότερους συμπολίτες μας, που θα συγκλονιστούν όταν χάσουν τις περιουσίες τους και μείνουν χωρίς δουλειά, η πνευματικότητα μας θα αλλάξει με τέτοιο τρόπο που θα αποκτήσουμε την πεποίθηση ότι μπορούμε να φτιάξουμε έναν καλύτερο κόσμο, χωρίς αυτες τις τεράστιες ανισότητες, χωρίς βία και πολέμους, θα αναπτύξουμε την ικανότητα να αγαπάμε και να βοηθάμε τους συνανθρώπους μας και θα δώσουμε ένα τέλος στην ανισότητα, τη μιζέρια και τη δυστυχία, πρώτα στη χώρα μας και μετά σε ολόκληρο τον κόσμο.

ΘΑΛΑΜΟΦΥΛΑΚΑΣ