Η ΣΙΩΠΗ ΤΩΝ ("ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΩΝ") ΑΜΝΩΝ...

Του Ανδρέα Παναγόπουλου*

Εγκαινιάζοντας τη νέα φάση της στήλης «Η Ξενολογία των Ελλήνων», δύο λόγια εισαγωγικά: Πρώτον, γιατί ο υπαινιγμός από το διάσημο φιλμ «Η σιωπή των αμνών» (ή, όπως προσφυώς παρωδήθηκε, νομίζω από την ταλαντούχα ποιήτρια Τζένη Μαστοράκη, «Η μούγκα της στρούγκας»); Γιατί είναι εικός και προσήκον. Δεύτερον, πώς συνδέεται το θέμα με την «Ξενολογία των Ελλήνων»; Κατά το ότι αναφέρεται σε ελληνικά «διανοούμενα πρόβατα», σχετικά με ξένα (και δικά) θέματα....

Γιατί λοιπόν αυτή η σιωπή των διανοούμενων αμνών μπροστά σε μία τόσο σοβαρή ανατροπή και αντιστροφή των όποιων παραδεδομένων και παραδεδεγμένων αξιών, δηλαδή αποδόμηση, σε όλους τους τομείς του δημόσιου βίου;

Προφανώς, γιατί ή δεν μπορούν ή δεν θέλουν. Το «δεν μπορούν» σημαίνει ότι ξέρουν μεν, αλλά δεν έχουν Μέσον να το προβάλουν (εφημερίδα, περιοδικό, εκπομπή, «πόρτα» ή «παράθυρο», βήμα δηλαδή· το διαδίκτυο υπάρχει, αλλά μόνον για τους νέους, κυρίως). Επίσης, μπορεί ίσως να σημαίνει ότι δεν ξέρουν. Αν όμως δεν ξέρουν, δεν είναι διανοούμενοι, για λόγους ευνόητους.

Το «δε θέλουν» είναι πιο ενδιαφέρον. Γιατί δεν θέλουν είτε από συμφέρον (και, ως γνωστόν, ουδείς σιωπήσας μετενόησε, ενώ πολλοί λαλήσαντες «έκλαψαν»), είτε από υπεροψία (σνομπάρουν, δηλαδή, από δήθεν ανωτερότητα είτε από αδιαφορία, ωχαδερφισμό ή ζαμανφουτισμό το έλεγαν παλιά) ή από ιδιωτεία. Το τελευταίο στα αρχαία σημαίνει «να είσαι ιδιώτης»... και στα νέα, όπως και διεθνώς idiot, «να είσαι ηλίθιος».

Το γιατί σιωπούν οι «διανοούμενοι» απαντήθηκε (σχεδόν). Τώρα, πού εμφανίζεται η αξιακή αποδόμηση; Η διάλυση των αξιών εμφανίζεται στην ανατροπή και αντιστροφή των αξιών, όπως είπαμε. Πού; Παντού; στην αισθητική του καθ' ημέραν βίου, στην παιδεία, στην πολιτική («την σύμπασαν αρχιτεκτονικήν» κατά Αριστοτέλη), στη θρησκεία, στην οικογένεια, στην οικονομία, στη λογοτεχνία, στην κοινή λογική, στη συμπεριφορά, στην υγεία, στην ψυχολογία, τις επιστήμες, την ιστορία, το φύλο, το έθνος, το γένος, το λαό, παντού.

Στην αισθητική του καθ' ημέραν βίου βρίσκεται το δόγμα ότι είναι «ξεπερασμένο» να αναζητάς το ωραίο στην τέχνη και τη ζωή. Το άσχημο και δύσμορφο είναι τώρα in. Στην παιδεία όλα όσα μαθαίναμε στο παρελθόν στα σχολεία είναι ψευδή. Χρειαζόμαστε νέα παιδεία, που θα υπηρετεί τη Νέα Τάξη Πραγμάτων.

Στην πολιτική: πολιτικώς ορθόν ό,τι συμπίπτει με το «έτερον», το παγκόσμιο, το νεοταξικό, το διεθνιστικό, το «φιλελεύθερο», το κυριαρχικό, το Αμερικάνικο.

Στη θρησκεία: δεν χρειαζόμαστε θρησκείες. Αυτές ή δεν υπάρχουν ή, αν υπάρχουν, ταυτίζονται με μία παγκόσμια, μονοθεϊστική θρησκεία του ανώνυμου, απρόσωπου, διεθνούς θεού αυτού του δολαρίου και της επιβολής, οικονομικής και στρατιωτικής.

Στην οικογένεια: δεν χρειάζεται πυρηνική η τριών γενεών οικογένεια. Αρκεί μία άγαμη μητέρα ή ένας άγαμος πατέρας, που θα μεγαλώσουν ένα παιδί, αρκεί μία μονογονεϊκή οικογένεια. Τα άλλα είναι αρχαιότητες και σύμβαση.

Στην οικονομία: μισθωτή εργασία ή, αν είσαι smart, θα γίνεις yupi (young, urban professional) και πετυχημένο golden boy ή girl.  

Στη λογοτεχνία: δεν χρειάζεται τέχνη για ένα πετυχημένο βιβλίο, ούτε ταλέντο· μόνο τεχνογνωσία: παραγωγή, εμπορευματοποίηση, διαφήμιση, προώθηση, κέρδος.

Στη λογική: δεν υπάρχει πλέον κοινή λογική, υπάρχει μόνο σπιρτάδα, καπατσοσύνη, πειθώ, πώληση, επιτυχία.

Στη συμπεριφορά: δεν υπάρχει savoir vivre, δεν υπάρχουν τρόποι, δεν υπάρχει συμπεριφορολογία (behaviorism)· υπάρχουν μόνο: εξυπνάδα, τόλμη, γοητεία, επιτυχία.

Στην υγεία: δεν υπάρχει υγεία ή αρρώστια· όλοι είμαστε υγιείς και άρρωστοι, ας είναι καλά οι life style οδηγοί, οι σύμβουλοι βίου, οι «πνευματικοί πατέρες» και τα χάπια.

Στην ψυχολογία: όλοι είμαστε λογικοί και τρελοί ταυτόχρονα, εξαρτάται πώς το βλέπεις· δεν υπάρχει ψυχική υγεία και ισορροπία και τα αντίστροφα. Όλα είναι αυταπάτες. Ό,τι φάμε, ό,τι πιούμε, και ό,τι αρπάξει η πλάτη μας.

Στις επιστήμες: δεν υπάρχουν επιστήμες της φύσης ή του ανθρώπου, θεωρητικές ή εφαρμοσμένες· υπάρχουν μόνο πληροφορική, ηλεκτρονικοί υπολογιστές και, αντί εξηγήσεων, οδηγίες χρήσεως.

Στην ιστορία: δεν υπάρχει ιστορία στη ζωή και τον κόσμο, μόνο στη φαντασία κάποιων βλαμμένων, κολλημένων στο παρελθόν. Δεν υπάρχει καν παρελθόν, όλα είναι μέλλον και, για μια στιγμή, παρόν.

Ως προς το φύλο (γένος, sex), δεν υπάρχει αρσενικό ή θηλυκό· υπάρχει μόνο unisex, όπως τα trehdy ρούχα, αρσενικοθήλυκο. Τα «gay» ή «straight» είναι ρατσισμός. Ως προς το γένος, το έθνος και το λαό, δεν το συζητάμε: μούχλα, μαυρίλα, φασισμός. Ζήτω η απόλυτη ελευθερία της υποταγής στη Νέα Τάξη Πραγμάτων και την παγκοσμιοποίηση· όπως στο 1984 του Τζορτζ Όργουελ και στο Γενναίο Καινούριο Κόσμο του Άλντους Χάξλεϋ.

Βλέπετε πόσο δύσκολο είναι για τους «διανοούμενους» να μιλήσουν; «Βούς επί γλώσση»: είναι ένα βόδι πάνω στη γλώσσα τους (μεταφορά από το χρυσό αρχαίο νόμισμα των Περσών, που «βάραινε» στην αρχαιότητα τη γλώσσα των τότε ελληνόφων διανοούμενων).

                       

*Ο Ανδρέας Παναγόπουλος ήταν συγγραφέας και ομ.  Καθηγητής Πανεπιστημίου στην Κλασική Φιλολογία.

Από το περιοδικό «Τ.Μ.» Ιαν.2009       
Το είδα στην Ελληνική Πολιτεία.